Gebelik Şekerim Var!

Gestasyonel diyabet nedir?
Gestasyonel Diyabet (GDM), gebelik şekeri olarak da adlandırılır. Diğer şeker hastalıklarında olduğu gibi, hücrelerin glikoz kullanımını etkiler. Gestasyonel diyabet, hamilelik döneminizi ve bebeğinizin sağlığını olumsuz etkileyebilecek yüksek kan şekerine neden olur.
Gestasyonel diyabetin görülme sıklığı?
Hamile kadınların yaklaşık %2-5’inde gestasyonel diyabet gelişir ve bu oran risk faktörlerine daha yatkın olan annelerde %7-9 ‘a kadar çıkabilmektedir. American Diabetes Association ve International Association of Diabetes in Pregnancy Study Group verilerine göre, GDM’nin her 5 kadından 1’inde ortaya çıkmasıyla görülme sıklığı giderek artmaktadır.
Gestasyonel diyabetin nedeni nedir ?
Gebeliğin vücudun glikoz işlemesini nasıl etkilediğini anlamak, gestasyonel diyabetin nasıl ortaya çıktığını anlamanıza yardımcı olabilir. Yediğiniz yemeklerin sindirimi sonucunda kan dolaşımınızda glikoz seviyeleri artar. Bu artan glikozun kan dolaşımınızdan vücudunuzun hücrelerine taşınması ve enerji olarak kullanılması için de pankreasta insülin hormonu üretilir.
Kan şekeri ve insülin arasındaki dengeyi en çok bozan ise hamileliğiniz süresince plasenta tarafından üretilen çeşitli hormonlardır. Bebeğiniz büyüdükçe daha fazla insülin bloke eden hormon üretilir. Bu hormonlar insülinin etkisini azaltarak kan şekerinizi yükseltebilir.

Gestasyonel diyabete yakalanma riskleri nelerdir?
  • 25 yaşından büyük olma  
  • Bireysel ve ailesel sağlık öyküsünde diyabet/insülin direnci/hipo-hiper glisemi/PCOS olması  
  • Vücut ağırlığının idealden fazla olması (BKİ>25) 
  • Doğum ağırlığı 4 kilodan fazla bebek dünyaya getirme 
Gestasyonel diyabet bebeği etkiler mi?
Gestasyonel diyabet sağlıklı bir şekilde yönetildiği sürece siz ve bebeğinizde herhangi bir sağlık problemine yol açmaz. Fakat önlem alınmadığı takdirde kontrolsüz kan şekeri seviyelerine neden olabilir. Bu da sizin ve bebeğiniz için sağlık problemlerine yol açabilir.

Gestasyonel diyabetiniz varsa, bebeğinizde meydana gelebilecek komplikasyonlar;
  • Yüksek doğum ağırlığı 
  • Erken doğum  
  • Solunum güçlüğü sendromu 
  • Düşük kan şekeri (hipoglisemi) 
  • Bebeğin tip 2 diyabet olma riskinde artış 

Ne zaman doktora başvurmalı?
Gebelik boyunca düzenli olarak doktor kontrollerinizi yaptırmalısınız. Gestasyonel diyabet, gebelerin diyabet gelişme riskinin en yüksek olduğu dönem olan 24.-28. gebelik haftalarında Oral Glikoz Tolerans Testi (şeker yüklemesi) ile saptanabilir.
Şeker yüklemesi testi yaptırılmalı mı?
Gestasyonel diyabet, kadınların çoğunda belirli bir belirti ile kendini göstermeyebilir. Oral glukoz tolerans testi (OGTT) olarak da adlandırılan bir glukoz tolerans testi, vücudunuzun şeker seviyelerini nasıl düzenlediğini kontrol eder. Bu nedenle, özellikle gebeliğin 24. haftasından sonra, artan HPL hormonuna bağlı diyabet gelişme riskinin en yüksek olduğu dönemde şeker yükleme testi yaptırılmalıdır.
Gestasyonel diyabet nasıl tedavi edilir?
Gestasyonel diyabet, beslenmenin düzenlenmesi, kan şekeri takibi ve egzersiz ile kontrol altına alınabilir. Bebeğinizin sağlıklı kalması ve gebelik ve doğum sırasında komplikasyonlardan kaçınmak için kan şekerinizi izlemek ve kontrol etmek esas tedavidir.

  • Kan şekerinizin düzenli olarak takibini yapın.  
  • Mutlaka Anne Çocuk Diyetisyeni kontrolünde sağlıklı, yeterli, dengeli ve çeşitli beslenin. Amerikan Diyabet Birliği (ADA) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre; kompleks karbonhidratlardan ve posadan zengin, basit şeker ve doymuş yağ içeriği sınırlı diyetin gebelik sonrası hiperglisemi ve insülin direnci üzerine olumlu etkilerinin olduğu, makrozomi riskini azalttığı sonucuna varılmıştır. 
  • Düzenli egzersiz yapın. Fiziksel aktivite açlık ve tokluk kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olur. Amerikan Diyabet Derneğine göre, gebelik öncesi ve sırasında fiziksel aktivite yapan kadınlarda GDM riskinin %69 azaldığı gözlemlenmiştir. 
Gebelik bir kadının hayata yeniden doğum hikayesidir. Bebeğinizin ve kendinizin sağlıklı bir hayata doğması için, gebeliğinizin 24-28. haftaları arasında şeker yükleme testini mutlaka yaptırın ve önleminizi alın.
Stj Dyt. Nazlı Uçar